Ook rouwen doen we samen

Verbaasd en verdrietig luister ik naar hun verhalen. Zij vertelt over hoe snel het ging, dat het virus in een week tijd haar man afnam. Ze kan het niet bevatten.

Zij, werkend op de IC, vertelt over de fysieke en emotionele uitputtingsslag, dat ze nu echt even rust nodig heeft. Zij, werkend in de thuiszorg, vertelt over het gebrek aan beschermingsmiddelen. Er komt een overlijdensbericht van een cliënt, het raakt me. Wat me vooral treft, zijn de eenzaamheid en ontreddering. 

Het zijn de gevoelens van hen die achterblijven; van hen die nu zo hard (en hart) werken op veel plekken, soms ten koste van hun eigen gezondheid. Het zijn de gevoelens van hen van wie een geliefde in het ziekenhuis ligt of in een verpleeghuis verblijft. Het zijn de gevoelens van de zieke zelf of de bewoner van het verpleeghuis. Ik kan meevoelen, begrijpen, maar ik kan me niet voorstellen hoe dit echt moet zijn. 

Verbonden en zelfstandig

Ons verbonden voelen met anderen en tegelijk onze eigen besluiten kunnen nemen, zijn pijlers van ons bestaan. Ze helpen ons om gelukkig te leven. Aan de fundamenten van beide pijlers wordt nu geknaagd, door het virus maar ook door de (noodzakelijke) manier van bestrijding. We kunnen, in meer of mindere mate, onze eigen besluiten niet nemen en uitvoeren. Wat we het liefst willen, mag of kan nu niet. Voor de gewoonlijk zo vanzelfsprekende verbondenheid met anderen, moeten we nu bewust anders handelen. Voor veel mensen lukt dat gelukkig.

Voor veel mensen ook niet, zij voelen zich eenzaam. “In het begin werd ik geleefd, nu loop ik met mijn ziel onder de arm.” Er is niet alleen rouw als je iemand hebt verloren, er is ook rouw als je je dagen alleen moet doorbrengen. Verlies van contact. En wat als je iemand hebt verloren én er is niemand voor je? Dan is de klus dubbel zo zwaar. “Ik heb nu alleen mijn werk als afleiding”, vertelt ze. “Daar probeer ik me te beheersen. Thuis is er niemand, er komt niemand. Op beide plekken voel ik me alleen.” 

Cirkeltjesrouw

In maart schreef ik op deze pagina over ‘cirkeltjesrouw’, rouw die je laat ronddraaien tussen afscheid en rouw en de moeite om de weg in het leven weer te vinden. Het niet (goed) kunnen nemen van afscheid zorgt voor extra hindernissen in het rouwproces. Eenzaamheid, al dan niet na het verlies van een dierbare, doet daar nog een schepje bovenop. 

‘Alleen samen krijgen we corona onder controle’, zien we steeds als achtergrond bij de persconferenties van het kabinet. Maar ook rouwen doen we samen! Dat vraagt nu meer van ons dan anders. Juist nu helpt dagelijkse aandacht, emotionele en praktische steun. Vraag wat iemand nodig heeft. De rouwende zelf komt er niet mee… het is aan ons. Als familie, vrienden en ook collega’s. Want ook als je gaat werken, blijft rouw niet in je tas.  

Voor de mensen die het nu nodig hebben…
… om hun verhaal te delen, gevoel te uiten, een gesprek te hebben van mens tot mens, laat het me weten. We vinden een manier die past. 

Meer weten over omgaan met verlies, rouw en trauma? 

Heb je een vraag over (aanstaand) verlies, door o.a. overlijden, scheiding, ziekte, verlies van werk, burn-out of ingrijpende gebeurtenissen in het verleden? Bel 06-12949654 of mail voor een kosteloze en verhelderende kennismaking: info@brightblue-coaching.nl, ook voor de nieuwsbrief. Begeleiding wordt deels vergoed door bijna alle Nederlandse zorgverzekeraars!

Jeanne van Mierlo
Verlies- en rouwtherapeut