De onbeholpen steun van de omgeving

Als je rouwt, dan is steun van je omgeving heel belangrijk. Aan de mensen om je heen kun je je verhaal kwijt, bij hen kun je leunen, van hen ontvang je ook praktische steun. Zo gebeurt het echter – onbedoeld – niet altijd.

De omgeving wil graag helpen, maar weet niet goed hoe of doet vanuit onvermogen net het verkeerde.
 
Iedereen die een groot verlies heeft ervaren, kan erover meepraten: de onbeholpen en soms stuntelige steun van de omgeving. Een omgeving die wel wil, maar niet weet hoe te helpen. De collega die vraagt hoe het met je gaat en na één zin van jou weer doorloopt. De moeder op school die na jouw eerste zinnen vertelt dat ook zij het zwaar heeft, waarna jouw verhaal ineens haar verhaal wordt. De buurvrouw die jou in de supermarkt ziet maar de volgende rij inschiet om contact te vermijden. Het familielid dat er maar helemaal niet over begint. Voorbeelden te over.
 
Mensen vinden het vaak lastig om over verlies te praten. Liever niet, want door met jou over jouw verlies te praten, wordt ook hun eigen verlies weer opgeroepen. Dat doet pijn. Of ze zijn bang voor gedoe of het gesprek niet onder controle te hebben. Tegelijk zijn de goede bedoelingen er wel, maar laten ze zich vervormd zien. 

Rouw heeft vriendelijke ogen nodig

Uit onderzoek blijkt dat stress sterk vermindert als mensen die rouwen, zich gesteund voelen door hun omgeving. Hoe dan? Manu Keirse, een bekende Belgische verliesdeskundige, zegt dat er vier sleutels zijn om de deur naar de toekomst (weer) te openen voor mensen in rouw. Het is nodig om te luisteren naar hun verhaal, hun beleving, de betekenis die ze aan het verhaal geven. Zonder je eigen verhaal of mening ernaast te zetten. Je kunt het verdriet niet kleiner maken of de pijn wegwuiven; juist door er te zijn (en niets te zeggen), bied je troost, warmte en genegenheid. Jouw hand op zijn arm, jouw arm om haar schouder. De ene mens heeft contact met de andere mens. 

De kou van het verlies en de warmte van het gemis

Mensen in rouw hebben ook altijd correcte en complete informatie nodig. Dat geldt ook voor kinderen, uiteraard in kindertaal en op hun niveau. En tot slot is het echt niet nodig om iemand los te laten die er niet meer is. Juist niet. Het gaat om het opbouwen van een andere relatie. Het gemis wordt langzamerhand een onderdeel van je leven. Niks loslaten of uitsluiten, maar juist betrekken. We nemen de mens die we zo missen, mee vanbinnen. We herinneren, letterlijk vanbinnen, de mooie en minder mooie momenten. De relatie is blijvend, we hoeven geen touwtje door te knippen.
 
Voor de omgeving is er eigenlijk maar één vraag belangrijk: waar heb je nu behoefte aan? De volgende dag kan het anders zijn en vraag je het weer. Steeds weer opnieuw. En andersom is het belangrijk dat een rouwende leert om de steun te vragen die hij nodig heeft. Dat kun je samen leren. Troost klinkt als ‘tree’, boom. En tegen een boom kun je leunen. Die blijft staan. 

Meer weten over omgaan met verlies en rouw?

Mail info@brightblue-coaching.nl of bel 06-12949654, ook voor de nieuwsbrief. Persoonlijke vragen over (aanstaand) verlies, door o.a. overlijden, scheiding, ziekte, verlies van werk? Bel/mail voor een kosteloos en verhelderend kennismakingsgesprek. Vergoeding door zorgverzekering mogelijk.
 
Jeanne van Mierlo
Verlies- en rouwtherapeut
 
Stil zijn
 
Je denkt misschien dat je wat moet zeggen
Je denkt misschien dat je me moet opvrolijken
 
Je wilt me misschien weer zien lachen en genieten
Je denkt misschien dat je me moet troosten en adviseren
Wat ik je vraag is dit:
Wil je nog eens en nog eens luisteren naar mijn verhaal?
Naar wat ik voel en denk?
Je hoeft alleen maar stil te zijn, mij aan te kijken, mij tijd te geven
Je hoeft mijn verdriet zelfs niet te begrijpen
Maar als het kan slechts te aanvaarden zoals het voor mij voelt
Je luisterend aanwezig zijn, zal mijn dag anders maken
 
(Gedicht van Nannie Kuiper)